اموزش مجازی از مدرسه تا دانشگاه با روبرو

مباحثه یکی از ویژگی‌های بسیار برجسته در نظام آموزشی ایرانی است که چند صد سال در مکتبخانه‌ها، حوزه‌ها، نظامیه‌ها و حتی مدرسه‌ها رونق داشته است. در الگوی مباحثه هر روز بعد از پایان ساعات درسی، جویندگان دانش در جمع‌های معمولا دو یا سه نفره به گفتگو حول موضوعات تدریس شده در آن روز می‌پرداختند و با ارائه خوانش خود از متن درس داده شده به هم‌مباحثه‌ای خود، به نقد و بررسی این خوانش پرداخته و در نتیجه فهم بهتر و عمیق‌تری از مطالب کلاس حاصل می‌شد. 

با تغییر سنت آموزشی در ایران و رواج مدارس به سبک مدرن در دوران پهلوی اول، این سنت آموزشی به‌طور کلی از نظام آموزش و پرورش ایرانی حذف شد. این در حالی است که  در غرب و اروپا «مباحثه» که از آن به‌عنوان محور «آموزش مشارکتی» (participatory education) و «یادگیری همکارانه» (collaborative learning) نام برده می‌شود نه تنها مورد توجه قرار گرفته بلکه از مقطع ابتدایی تا دکتری از آن استفاده می‌شود.

این فراموشی دلایل مختلفی دارد. خودِ کم جمعیت بودن کلاس‌های حوزه و وجود حجره‌ها و حضور شبانه‌روزی طلاب در مدارس علمیه، فرصت انجام مباحثه بعد از ساعت درسی را برای آنها در حجره ها، مساجد، امامزاده ها و صحن حوزه ها فراهم کرده است. 

اما در آموزش و پرورش شلوغ بودن کلاسها و حضور چند صد دانش‌آموز در فضایی کوچک به همراه شبانه‌روزی نبودن اکثر مدارس کشور، امکان انجام مباحثه که مستلزم وجود وقت و فضا برای ایجاد گعده‌های چند نفره –ترجیحا سه نفره – می‌باشد را از بین برده است. گذشته از اینکه دانش‌آموزان بعد از پایان کلاس به منازل خود می‌روند. 

پس چه باید کرد!؟ این مشکل هم با ویدئو کنفرانس قابل حل است. بعد از کلاس در خانه بنشینید و با روبرو با همکلاسی‌های خود در مورد مطالب درس داده شده مباحثه کنید!